Havards Zuiderzeereis (1873)
Verslag van Henry Havards bezoek aan 19e-eeuws Molkwerum
Kunsthistoricus Henry Havard (1838-1921) ontvluchtte Frankrijk nadat hij ter dood was veroordeeld voor zijn deelname aan de ‘Commune van Parijs’, een socialistisch getinte revolutionaire beweging die in 1871 aldaar werd neergeslagen. Tijdens zijn verblijf in Nederland deed hij met name onderzoek naar Delfts aardewerk, waarover hij in 1878 een standaardwerk publiceerde.
Met zijn fascinatie voor Nederlandse kunstschilders en de verloren gegane grandeur van de economische bloeitijd, scheepte hij in de zomer van 1873 met reisgenoot oud-zeekapitein Van Heemskerck en schipper Sluring in op een tjalk om de ‘dode’ steden langs de Zuiderzee te bezoeken, te beginnen in Amsterdam. Dat resulteerde een jaar later in een heel interessante, levendige en vooral ook leuke beschrijving van zowel geschiedenis, bevolking als landschap: La Hollande pittoresque. Voyage aux villes mortes du Zuiderzée.
Na verleende gratie keerde hij in 1879 terug naar Frankrijk.
Het reisverslag is in 2012 ter gelegenheid van het 40-jarig bestaan van de IJsselmeervereniging door Lex Wapenaar uit het Frans vertaald en uitgegeven door Uitgeverij Mastix te Amsterdam onder de titel Pittoreske reis langs de dode steden van de Zuiderzee. Het is nog te koop, een aanrader! (ISBN 978 818639 19)
​
​
Klik hier voor Havards – niet onverdeeld positieve - verslag van een bezoek aan Molkwerum anno 1873!
Ronald Nijboer in het kielzog van Henry Havard
​
Honderdvijftig jaar na Henry Havard onderneemt journalist en schrijver Ronald Nijboer in zijn kielzog - eveneens in een tjalk - een reis langs oude en nieuwe kustplaatsen rond het IJsselmeer, en tekent de verhalen van de huidige bewoners op. Wat is veranderd en wat is gebleven? Hoe zijn we omgegaan met ons landschap en onze cultuur? En wat leert het verleden ons over de toekomst? Het boek verscheen begin september 2023 bij uitgeverij Harper Collins (ISBN 9789402712759, paperback, prijs 24,99).