'Missing Airmen'
Nationaal monument
Op 23 juni 1943 komt er een einde aan het leven van zeven bemanningsleden van de Short Stirling bommenwerper EH889, als hun toestel wordt neergeschoten en bij de kop van Noord-Holland in het IJsselmeer stort. Op verschillende plaatsen rondom het IJsselmeer spoelen vijf van hen aan en worden daar begraven. Twee bemanningsleden blijven onvindbaar. Flight Lieutenant Thomas Fraser McCrorie spoelt op 5 juli 1943 aan bij Molkwerum en vindt er zijn laatste rustplaats naast de kerk.
De bemanning
• Flight Lieutenant Thomas Fraser McCrorie, RAF (Molkwerum)
• Sergeant/Flight Engineer Eric Grainger, RAF (niet gevonden)
• Sergeant/Rear Air Gunner Raymond Anthony Kennedy, RAF (Middenmeer)
• P/O Navigator William Stuckey, RAF (Makkum)
• Sergeant James Leonard Richards, RNZAF (niet gevonden)
• W/O II Robert Ernest Tod, RCAF (Medemblik)
• W/O II Richard Douglas Tod, RCAF (Medemblik)
Stichting ‘Molkwar 2000’ en het monument
Bij de voorbereiding van ‘75 jaar vrijheid: vieren en herdenken’ wordt in 2019 door de Stichting ‘Molkwar 2000’ het plan voor de realisatie van een nationaal monument ter herdenking aan alle in het IJsselmeer vermist geraakte vliegeniers uitgewerkt. Met behulp van vele enthousiaste vrijwilligers, bedrijven en instanties komt het nationale monument ‘Missing Airmen’ tot stand.
In juni 2022 is het zover: van 24 t/m 27 juni is een groep nabestaanden van de bemanning uit alle delen van de wereld te gast in Molkwerum. Een uitgebreid programma met zowel ruimte voor herdenking als sociale bijeenkomsten wordt hen aangeboden, met op zondag 26 juni de officiële onthulling van het monument.
Bezoek de ‘Missing Airmen’-website
Het verhaal van de Stirling bommenwerper en zijn bemanning en het volledige traject – vanaf het plan en realisatie van het monument tot en met het bezoek van de familieleden van de overleden bemanning ter gelegenheid van de onthulling – is heel gedetailleerd beschreven en met foto’s geïllustreerd op de uitgebreide website ‘Nationaal monument Missing Airmen’.
​Op 17 april 1945 was het zover: de Canadezen waren in aantocht! Er kwam die dag een einde aan de verschikking die vijf jaar had geduurd. In hun enthousiasme renden Molkwarders naar de dijk om de Canadezen te verwelkomen, in de haast veelal op hun sokken. Op 17 april 2025 kwamen dorpsgenoten ter herdenking van deze gebeurtenis naar dezelfde plaats, op de dijk bij het 'Missing Airmen'-monument. De organisatie was in handen van de Molkwarder Oranjevereniging, die iedereen verzocht ook deze keer op sokken te komen. Aldaar deelde Henderika de Koe de jeugdherinnering van Jan de Koe aan deze historische dag. De bijeenkomst werd afgesloten met een klein borreltje, op de Canadezen!​​​
Herdenking 80 jaar bevrijding van Molkwar (17 april 1945 - 17 april 2025)
Foto's van de bevrijding van nabijgelegen Koudum (foto's van v.l.n.r. Klaaske Jansen-Muizelaar, G. Koopmans en Jantsje Albada-Venema - afbeeldingen van de website
'Historisch Koudum')
- Toespraak Henderika de Koe -
17 april 1945 – 17 april 2025
80 jier befrijding Molkwar
​​
Wy ha lústere nei it befrijdingsferhaal fan Molkwar, fertelt troch Jan de Koe, dy’t 80 jier lyn 11 jier ald wie. Wy wolle dit jim ek graach heare litte.
"Op 16 april 1945, yn é jûn, hearden we in hiele hurde knal, de doaren en ramen trilden. Dit wie it moment dat de Dútsers de brége fan Warns opblaasden. In kertier letter folgden ek de brégen fan Starum en de Dammen by Koudum. De Dútsers woene foarkomme dat de Canadezen Gasterlân berikke soene. Grutte rookwolken wiene sichtber yn e loft.
De oare moarn, 17 april, moarns betiid, stiene der by de stationsbrége yn Molkwar mannen mei wyte bannen om harren earms. Sy wiene fan it ferset. It bewaken fan de spoarbrége wie harren opdracht, sadat dizze net ek opblaast wurde koe troch de Dútsers.
Hjirnei rûnen wy nei skoalle ta, mar master Krol wie net oanwêzich. We stiene op it skoalplein te wachtsjen. Doe kaam Anne Feenstra oanfietsen en rôp lúd: “Dêr komme se!”. Goosje Pijlmans stie yn e winkel fan Johannes/Anne. Se kaam op sokken nei búten ta stowen en draafde mei in soad Molkwarders nei de Sédyk ta om de Canadese befrijders te begroetsjen. Der wiene ek 3 frjemde minsken by, dy’t nimmen yn Molkwar koe. Dizze Joadske minsken ha sa’n 3 jier ûnderdûkt sitten op e pleats by Famylje Folkertsma oan e Stationswei 28.
De Canadezen kamen mei 6 tanks fanút Hylpen nei Molkwar ta ryden. Se dielden sigaretten, wyte bôle en sukelade út. Se doarsten net mei de swiere tanks oer dizze brêge en rieden sa by de Sédyk op nei it Slúske en doe nei Starum. In pear oeren letter rieden der wol 100 tanks fanút Koudum troch Molkwar nei de Warnser brége. Der koene se net fjirder en gongen swimme yn de Warnster feart.
It hat wol 2 wiken grut feest west yn Molkwar. It korps spyle en der wie stoelendans, de minsken wiene út de skroeven!".​​
_edited.jpg)
English:
We heard the story of the liberation of Molkwerum, told by Jan de Koe, who was 11 years old 80 years ago. We would like you to hear it too.
“On April 16, 1945, in the evening, we heard a very loud bang, the doors and windows shook. This was the moment that the Germans blew up the bridge of Warns. About fifteen minutes later the bridges of Stavoren and De Dammen near Koudum followed. The Germans wanted to prevent the Canadians from reaching the Gaasterland. Large clouds of smoke were visible in the sky. The next morning, April 17, early in the morning, there were men with white bands around their arms at the railway bridge in Molkwerum. They were from the resistance. Their assignment was to guard the railway bridge, so that it would not be destroyed by the Germans too. We then ran to the school, but master Krol was not there. We were waiting on the schoolyard, when Anne Feenstra came cycling by and loudly shouted ‘There they come!’. Goosje Pijlmans , who worked in the shop of Johannes/Anne, came rushing outside on her socks and trotted with a crowd of Molkwarders to the dike to welcome the Canadian liberators. There were also three people there, whom no one in Molkwerum knew. These Jewish people had been in hiding for about three years with the Folkertsma family at Stationswei 28.
The Canadians arrived from Hindeloopen to Molkwerum with 6 tanks. They handed out cigarettes, white rolls and chocolate. They did not dare to cross the bridge with their heavy tanks, and drove along the dike via ‘it Slúske’ to Stavoren. A few hours later, about 100 tanks drove from Koudum through Molkwerum to the Warnser bridge. There they could not go any further and all went swimming in the Warnser canal. The people in Molkwerum partied for two weeks. The music band played, people danced and were very excited!”